શનિવાર, 6 જૂન, 2009

અટક .... એક વિશ્લેષણ

હું થોડા વર્ષો પહેલાં એમ માનતો કે વ્યક્તિ ની અટક પરથી એ કયાંથી છે, એની માતૃભાષા કઇ તે જાણી શકાય.

અમુક સામાન્ય નિયમો અને અટકો..

---> ....કર એટલે મરાઠી. દા.ત. તેંદુલકર, ગાવસ્કર, મંગેશકર વગેરે વગેરે.
---> પટેલ , શાહ , ગાંધી , મોદી વગેરે ગુજરાતી
---> ગુપ્તા, પાંડે , ચૌરસિયા વગેરે ઉત્તર પ્રદેશ થી કે હિંદીભાષી.

અમુક અટક ધારીઓ સર્વવ્યાપી છે.
દા.ત. જોષી -- ગુજરાત માં , મહારાષ્ટ્રમાં ( મનોહર જોષી) , ઉ.પ્ર. માં ( મુરલી મનોહર જોષી ) ,
કર્ણાટકમાં ( સુનીલ જોષી) .
તે જ પ્રમાણે શુક્લા પણ ઘણી જગ્યા એ જોવા મળે.

જોકે આગળ જતા મારી આ માન્યતા કડડભૂસ થઇ ગઇ.
૧૯૯૭ માં કર્ણાટકમાં મુખ્યમંત્રી પટેલ બન્યા. જોકે મને સૌથી વધુ આઘાત લાગ્યો જ્યારે હું ઇજનેરી કોલેજ ગયો (REC) અને મારીમુલાકાત એક સરદારજી સાથે થઇ જેની અટક હતી .... ગાંધી.

આ ગાંધી અન્ય સરદારજીઓની માફક એકદમ દિલદાર માણસ છે. જ્યારે જયારે મારા મિત્ર ગાંધીને યાદ કરું ત્યારે ત્યારે મને નીચેનો પ્રસંગ અચૂક યાદ આવે.

સામાન્ય રીતે એન્જીનીયરીંગ કોલેજમાં આમે છોકરીઓની તંગી હોય છે. અને REC માં તો એકદમ ઓછી. ગાંધી ના વર્ગમાં ત્રણ છોકરીઓ હતી. અને ગાંધી કાયમ એ ત્રણ છોકરી ઓ સાથે ફરતો. માટે છાત્રાલયમાં એ છોકરીઓ Gandhi's Angles (like Charlie's Angles) તરીકે ઓળખાતી. મને થાય કે જો ગાંધીજી આ સાંભળે તો ગાંધીજી will be rotating in his grave at 2000 rpm.

ગુજરાતી ભાષાની બે વિશેષતાઓ

ગુજરાતી ભાષા ની અમુક વિશેષતાઓ જે મારી નજરે ચઢી છે તે અહીં યા નોંધી રહ્યો છું.

૧. માત્ર ગુજરાતીમાં "અમે" અને "આપણે", બે અલગ અલગ સર્વનામ છે. હિન્દીમાં, અંગ્રેજીમાં કે અન્ય કોઇ ભાષામાં બે અલગ શબ્દો હોય એવું મારી જાણમાં આવ્યું નથી.

૨. ગુજરાતીમાં --- સગાવહાલા શબ્દ પ્રચલિત છે, કારણકે... જે સગા હોય છે તે વહાલા હોતા નથી તેજ પ્રમાણે જે વહાલા હોય છે તે સગા બની શકતા નથી. :-)

... (વધુ રસિક ભાગ આવતા અંકે )

જો મારા સિવાય કોઇ આ વાંચતુ હોય અને એમને આ યાદી માં ઉમેરો કરવો હોય તો મારો સંર્પક કરવા વિનંતી.